رسائل (علوم و فنون (1))
رساله فی استخراج جیب درجه واحده
- [محاسبه سینوس یک درجه به روش کاشانی]
روش بدیع غیاثالدین جمشید کاشانی (د. 832ق) درمحاسبة جیب یک درجه، از برجستهترین آثار ریاضیات دورة اسلامی به شمار میآید. وی در اثری موسوم به رسالة الوتر و الجیب به تبیین این روش پرداخته، اما متأسفانه تاکنون هیچ نسخهای از آن یافت نشده است. در دسترس نبودن این رساله، از سویی، و ادعای الغبیگ (د. 853ق) در زیج گورکانی مبنی بر ابداع روشی دقیق برای محاسبة جیب یک درجه، از دیگر سو، سبب بروز ابهاماتی در باب چگونگی روشهای کاشانی و الغبیگ شده است. خوشبختانه قاضیزادة رومی (د. حدود 840ق)، دوست و همکار کاشانی در رصدخانة الغبیگ در سمرقند، اثری تحت عنوان رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة را بر مبنای رسالة الوتر و الجیب کاشانی تألیف کرده و در آن به شرح و بررسی روش کاشانی پرداخته است.